درس 13: مدیتیشن (مراقبه) - بیدار کردن بذر خفته

مدیتیشن (مراقبه) -  بیدار کردن بذر خفته

ذهن ما بطور طبیعی قادر به تجربۀ سکوت است. وقتی که ذهن ساکت است، ما با نبوغ درونی مان تماس برقرار می کنیم. آلبرت اینشتین می گفت که ایده هایی که او را به سوی تئوری نسبیت هدایت کرده بود در لحظات ژرفِ سکوت به ذهن او رسیده بود. آوای سوناتها و سمفونیهای موتزارت از طریق سکوتِ ذهن در گوش او طنین افکنده بود، و تنها کاری که او می بایست بکند این بود که آنها را یادداشت کند. همه می دانند که قانون جاذبه و حرکت زمانی به ذهن آیزاک نیوتن رسیده بود که او در زیر درخت سیبی مشغول استراحت بود. هیچکس به درستی نمی داند که آیا واقعاً سیبی به سر او خورده بود یا نه، اما بدون شک این سکوتِ ذهنش بود که گنجینۀ دانش را براو آشکار کرد. مثالهای زیادی ازین نوع وجود دارد، اما با همین چند مثال شما متوجۀ منظور من شدید. ذهنِ ساکت بسیار خلاق است. اما این تنها ویژگی مثبت آن نیست. ذهن ساکت صلح جو است، شاد و مسرور و سلامت است، و این خصوصیات را از طریق فرد به محیط پیرامون خود منتشر می کند. افرادی که می دانند چگونه ذهن خود را آرام کنند، نه تنها با نبوغ درونی خود ارتباط برقرار می کنند، بلکه خوشبینی و شادابی را به اطراف پراکنده می کنند، و نزدیکان خود را تحت تأثیر قرار می دهند. آنها دارای امواج مثبت هستند.

ما قبلاً دربارۀ آگاهی و بیداری (مشاهده کننده- شاهد) و دنیای مادی ( مشاهده شونده) سخن گفتیم. ماهیت اصلی ما به عنوان شاهد یا آگاهی سکوتِ سرورآمیز است. این همان چیزی است که ورای ذهن قرار دارد و هرگاه که ذهن آرام شود ادراک و تجربه می شود. این سکوتِ سرورآمیز مخزن نامحدودِ خصوصیات مثبتی است که از آنها سخن گفتیم. در واقع آنچه که ما آنرا قلمرو الهی می نامیم، همیشه در درون ما جای دارد. بهمین دلیل است که در زبورِ داوود آمده است:" سکوت کنید، و بدانید که من خدا هستم". برای دسترسی به خدا تنها کاری که باید بکنیم این است که بدانیم چطور سکوت کنیم.

 مدیتیشن یا مراقبه روندی است که بطور سیستماتیک(روشمند) به ذهن امکان می دهد که هر روز برای مدت معینی آرام بگیرد. اگر ما هرروز بطور مرتب مراقبه کنیم، پس از هفته ها یا ماهها و سالها، بالاخره سکوت به زندگی ما وارد می شود، و در زمانی که ذهن ما فعال است و مشغول مدیتیشن نیستیم زندگی دنیوی مارا غنی می کند. از طریق مراقبه رابطۀ بین آگاهی و جهان مادی دگرگون می شود. این روند یوگا است. روند بهم پیوستن و یکی شدن با الوهیت درونی.

مدیتیشن قدم اول است. همین که سکوتِ پر از سرور به صورت تجربۀ روزانه درآید،  می توانیم کارهای زیادی بکنیم تا آن را بسط و گسترش دهیم. اما اول باید پایگاهی در آگاهی برای خود درست کنیم، و این بذر خفتۀ درونی را بیدار کنیم. باید هویت واقعی خود را کشف کنیم.

قبلاً گفتیم که یکی از توانایی های طبیعی ذهن تجربۀ سکوت است. در روش مدیتیشن عمیق که ما در اینجا تمرین می کنیم، این قابلیت طبیعی را به کنترل در می آوریم. در واقع، تمام تمرینات متعددی که در اینجا آموزش داده می شود برای کنترل این قابلیت طبیعی در شماست. هدف این است که به شما نشان داده شود که از چه موهبتی برخوردار هستید. ما فقط اهرمهای خاصی را دراینجا و آنجا مورد استفاده قرار می دهیم تا این تواناییهای طبیعی شما را فعال کنیم. بقیۀ کار با خود شماست.  اگر آنچه را که در اینجا می آموزید بکار ببندید، و آنرا ادامه دهید، یکروز درخواهید یافت که تبدیل به ماشین سرور ابدی شده اید، و قادر به تجربۀ چیزهایی هستید که حتی در خیالتان هم نمی گنجید. این حقیقت وجودی شماست، و اولین قدم برای رسیدن به چنین مرحله ای مراقبه است.

افکار، از لحظه ای که ما از خواب بیدار می شویم تا وقتی که بخواب می رویم پیوسته ذهن ما را به خود مشغول می دارند. آنها حتی در موقع خواب هم ما را رها نمی کنند. با این حال ما می گوییم که ذهن تواناییِ تجربۀ سکوت را دارد. اما چطور می توانیم این قابلیت طبیعی را در خود فعال کنیم؟ برای اینکار (تجربۀ سکوت) ما از یک فکر استفاده می کنیم. البته نه هر فکری، یک فکر که مانترا (ذکر) نامیده می شود. در واقع بنا به گفتۀ محققین هر فکری می تواند برای مراقبه بکار رود، اما ما می خواهیم یک فکر خاص را به کار ببریم، فکری که ویژگی ارتعاشی خاصی داشته باشد، فکری که برروی سسیستم عصبی ما تأثیر خاصی داشته باشد. مانترایی که ما درین جا بکار می بریم آی اَم  است

در طول مدیتیشن ما برروی معنی آی اَم  تمرکز نمی کنیم. شکی نیست که این مانترا در بسیاری از مذاهب مفهوم مقدسی دارد، و صوت آن با بعضی از اصوات مقدس شباهت دارد. اما مفهوم آن مورد نظر ما نیست. آنچه که برای ما مهم است صدای آن است. این صوتی است که ما از آن استفاده می کنیم تا در درون ما طنین انداز شود. اگر این صوت بطور مؤثر و عمیق در درون سیستم عصبی ما بکار رود، کیفیت ارتعاشی ژرفی دارد. شاید تأثیرات عمیق این صوت بر درون انسان است که باعث شده است که آی اَم بصورت یک صوت مقدس درآید.

آنچه دراینجا مهم است بکاربردن صحیح مانترا در موقع مراقبه است. کاربرد صحیح آن بهترین نتیجه را برای ما به ارمغان می آورد.

روش استفاده از مانترای آی اَم

یک مکان آرام و راحت پیدا کنید، جایی که بتوانید براحتی بنشینید و درصورت لزوم تکیه دهید. سعی کنید که تا آنجا که امکان دارد عوامل مزاحمی راکه ممکن است حواس شما را پرت کند از محیط دور کنید. فقط بنشینید و آرام بگیرید. جایی را انتخاب کنید که بتوانید بدون مزاحمت مدت بیست دقیقه چشمان خود را ببندید. به محض اینکه احساس راحتی کردید به آرامی چشمان خود را ببندید. فوراً متوجه جریان افکار می شوید. این کاملاً طبیعی است. آنها را مشاهده کنید ولی به آنها اهمیت ندهید. بعد از تقریباً یک دقیقه، به آرامی به مانترای آی اَم فکر کنید و به آسانی و بدون تلاش آن را در ذهن تکرار کنید. اگر ذهن شما به افکار دیگری منحرف شود، شما متوجه می شوید. نگران آن نباشید. این طبیعی است. همین که دریافتید که به مانترا فکر نمی کنید، به آرامی به آن برگردید. این تمام کاری است که باید انجام بدهید: به آسانی مانترا را در سکوت درونی خود تکرار کنید، و وقتی متوجه شدید که به آن فکر نمی کنید به سادگی به آن برگردید. هدف این نیست که روی آن تمرکز کنید. هدف دنبال کردن روند سادۀ " فکر کردن به مانترا، از دست دادن آن ، و برگشتن به آن وقتی است که متوجه می شوید که آنرا از دست داده اید". اگر دیدید که در طول مدیتیشن وضوح مانترا کمتر می شود، در مقابل آن مقاومت نکنید. فکرکردن به مانترا نباید با یک تلفظ واضح باشد. آی اَم می تواند در ذهن و سیستم عصبی شما بصورتهای مختلف و در سطوح متفاوتی تجربه شود. وقتی که به آن برمی گردید به همان سطحی برگردید که برایتان راحت تر است. بخودتان فشار نیاورید که آن را واضح تر یا محوتر تکرار کنید.

این روند را مدت بیست دقیقه دنبال کنید. بعد، قبل از بلند شدن چند دقیقه با چشمان بسته استراحت کنید. این تمرین بایستی دوبار در روز انجام شود: یکی صبح قبل از شروع کار روزانه، و یکی بعدازظهر قبل از شروع فعالیتهای عصر. بهتر است که اینکار را قبل از غذا انجام دهید، زیرا عمل هضم می تواند در کار مدیتیشن مداخله کند. با خود قرار بگذارید که اینکار را برای چند ماه ادامه دهید. به آن کمی وقت بدهید تا تأثیرش را بگذارد. شما از تأثیر مثبت آن دچار حیرت می شوید. بعد دلتان می خواهد که هرچه بیشترآن را ادامه دهید. فعلاً تا اینجا کافی است.

در درسهای بعدی ما وارد جزئیات بیشتری دربارۀ روند مراقبه و نتایج آن می شویم. سپس شروع می کنیم که روی یک قابلیت طبیعی دیگر که همه از آن برخورداریم کارکنیم. یاد می گیریم که چگونه بکمک تنفس سکوتِ توأم با اکستسی  (لذت) را در درون خود بحرکت درآوریم.

تذکر: برای پرسش و پاسخ در مورد مانترا و مدیتیشن و تنفس به درس صد وشش نگاه کنید.

استاد در درون شماست.